AgaFinanse.pl

• adminag
• 20 czerwca 2022

Podstawowym wynagrodzeniem pracownika jest oczywiście pensja. Zresztą dzięki płacy, a właściwie jej wysokości, pojawia się większa motywacja do pracy. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę, że w Polsce jest kilka różnych systemów wynagradzania pracowników. Gdy pracodawca wybierze odpowiedni, może zyskać pewność, że pracownicy będą pracować zgodnie z jego oczekiwaniami.

Jakie są systemy wynagradzania? Czym się różnią od siebie? Który z nich jest najkorzystniejszy? Wszystko wyjaśni się po przeczytaniu tego tekstu!

Jakie są podstawowe formy wynagrodzenia za pracę?

Można wyróżnić cztery podstawowe systemy wynagradzania.

Pierwszy z nich jest najczęściej wybieraną formą, a mianowicie dotyczy czasu pracy. W tym przypadku pracownik otrzymuje niezmienną stawkę za konkretną jednostkę czasu np. dni, godziny lub miesiące. Wysokość wynagrodzenia zależna jest od zajmowanego stanowiska, kwalifikacji pracownika oraz charakteru obowiązków, przez niego wykonywanych. Płaca wyliczana jest poprzez wykonanie prostego działania, czyli ilości przepracowanych godzin przez pracownika pomnożonych przez wcześniej ustaloną stawką z pracodawcą. Niestety ta forma niekoniecznie działa na pracowników motywująco. Otrzymują wynagrodzenie za czas spędzony w firmie. Drugorzędne znacznie ma wysiłek, jaki wkłada się w pracę.

Praca na akord

Drugi z systemów wynagradzania dotyczy akordu. Można wyodrębnić dwa rodzaje akordu. Czasowy i ilościowy. W pierwszym przypadku pracownik ma określony czas na wykonanie zadania. Natomiast w drugim istotne jest, ile dóbr zdołał wykonać w danej jednostce czasu.

Bez względu na rodzaj, płaca zależna jest od liczby wytworzonych produktów w wyznaczonej przez pracodawcę jednostce czasu. Choć motywacja do pracy jest spora, to nie gwarantuje stałego wynagrodzenia. Ostatecznie może wpływać na jakość wykonania powierzonych obowiązków.

Prowizja i premia

Z kolei trzeci system wynagradzania związany jest z prowizją za pracę. Poza podstawową płacą pracownik otrzymuje dodatkowe świadczenia w formie prowizji, która stanowi procent od zysku, obrotu firmy lub sprzedaży.

Im pracownik będzie bardziej efektywny, tym może uzyskać wyższą płacę. Jego starania w konsekwencji będą prowadziły do sukcesu firmy. Niekiedy ta forma wynagrodzenia zależne są od kwalifikacji pracownika. Wprowadzenie tego systemu wynagrodzeń w firmie ma zarówno swoje zalety, jak i wady.

Do plusów oczywiście można zaliczyć to, że pracownik może się samorealizować, zajmuje się tylko konkretnymi zadaniami. Nie dzieli się częścią informacji z innymi, czyli zachowuje pewną formę zabezpieczenia. Jest to ważne dla pracodawcy i całej firmy. Jeśli chodzi o wady, to pracownik nie współpracuje, tylko działa sam, zajmuje się wyłącznie dużymi klientami, może niezdrowo współzawodniczyć.

Czwarty system wynagradzania dotyczy premii. Choć ta forma najczęściej związana jest z wyżej wymienionymi. Głównym jej założeniem jest likwidacja wad formy akordowej i czasowej. Jeżeli pracownik wykona swoje obowiązki w czasie krótszym, niż założył pracodawca, to może liczyć na to, że otrzyma premię. Co więcej, pracownik może podjąć się kolejnych zadań, które będzie mógł wykonać w czasie przeznaczonym na poprzednie. Najczęściej prawo do premii przyznawane jest na podstawie umowy o pracę, regulaminu firmy lub układu zbiorowego. Uzyskanie premii z całą pewnością motywuje pracownika do większej efektywności.

Wynagrodzenie grupowe

Choć wcześniej wspomniano, że można wyróżnić cztery systemy wynagrodzeń, to w związku z rozwojem technologii powstały także inne, bardziej współczesne. Na pewno warta uwagi jest forma wynagrodzenia grupowego.

Zastosowanie znajduje przede wszystkim w firmach produkcyjnych, gdzie nie ma możliwości, aby pracownik działał samodzielnie i zmuszony jest współpracować. W takiej sytuacji bardzo trudno jest wskazać, który z pracowników miał największy wkład w powierzone zadanie. Co prawda, pracownik może wykazywać się większą efektywnością. Jednocześnie będzie zobowiązany do wskazywania pracodawcy tych osób, które mają mniejszą wydajność.

Zadaniowość a pensja

Innym systemem wynagrodzenia jest forma zadaniowa. Na początku ustalane są cele oraz zadania, które znane są również pracownikom. Następnie uzgadniana jest stawka za ich realizację. Pod uwagę mogą być brane wszystkie cele bądź te, które mają szczególne znaczenie dla firmy. Wysokość premii wyrażana jest w procentach w zależności od poziomu wykonania zadania.

Ten system wynagradzania sprawdza się wyłącznie przy krótkoterminowych założeniach. W innym przypadku pracownicy mogą mieć zbyt łatwe lub niewykonalne zadanie. Dlatego też podczas wyliczania premii należy wziąć pod uwagę głównie to, co dzieje się na rynku, na którym działa firma.

Ostatni z systemów wynagradzania, który warto poznać to forma kafeteryjna. Pracownicy sami mogą zdecydować, jakie składniki wynagrodzenia są dla nich najbardziej intratne. Jedyne co ich ogranicza, to wysokość premii oraz pula składników. Ten system wynagradzania najczęściej stosowany jest wobec pracowników, którzy zajmują wyższe stanowisko w firmie np. kierownictwo. Pracodawca co jakiś czas powinien zmieniać składniki, aby pracownicy mogli wybierać i byli bardziej zmotywowani.

Jakie rodzaje płacy można wyróżnić?

Choć nie ma oficjalnego podziału na rodzaje płacy, to z punktu widzenia pracodawcy można je podzielić na dwie części. Pierwsza to wynagrodzenie osobowe należne pracownikom zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Natomiast druga to wynagrodzenie bezosobowe należne pracownikom zatrudnionym na umowę zlecenie, o dzieło lub agencyjną. Co ciekawe, na wynagrodzenie osobowe składa się kilka elementów.

Należą do nich:

• Wynagrodzenie podstawowe.
• Różne dopłaty np. premie, dodatki lub wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.
• Wynagrodzenie uzupełniające, czyli za czas nieprzepracowany.
• Ekwiwalenty za niewykorzystane dni urlopu.